روزنامه شرق: تأیید اعدام شهرام امیری که در چند روز گذشته بار دیگر نام او را به صدر خبر رسانه‌ها بازگردانده بود، اکنون به بحثی داغ در کارزار انتخاباتی آمریکا تبدیل شده است چراکه یکی از نامزدهای انتخابات آتی، درست همان زمانی که امیری در آمریکا زندگی و ویدئوهایی با محتوای متناقض منتشر می‌کرد، وزیر امور خارجه بود.

 اکنون دونالد ترامپ نامزد اصلی حزب جمهوری‌خواه که تاکنون بارها و بارها اظهارات تندی علیه ایران داشته است، خیز برداشته تا از ماجرای امیری به نفع خود در انتخابات آتی و علیه هیلاری کلینتون بهره‌برداری کند. او در صفحه توییتر خود پیامی با مضمون انتقاد از رقیبش منتشر کرده و نوشته است: «بسیاری از مردم می‌گویند ایرانی‌ها کارشناس هسته‌ای خود را که به آمریکا کمک کرده بود، به دلیل ایمیل‌های هک‌شده هیلاری کلینتون اعدام کرده‌اند».

کارشناس هسته‌ای که اکنون موضوع بحث است، همان پژوهشگر و متخصص رادیو‌ایزوتوپ‌های پزشکی در دانشگاه صنعتی مالک‌اشتر بود که در خرداد ١٣٨٨ به سفر حج رفت و بعد از یک سال از آمریکا سر در آورد. او در تیرماه ۱۳۸۹ به دفتر حافظ منافع ایران در آمریکا رفت و به کشور بازگشت، با حلقه گل و حضور مقامات رسمی از جمله معاونت وقت وزارت خارجه استقبال و به «قهرمان هسته‌ای» ملقب شد.

ایمیل‌های کلینتون

منظور ترامپ از ایمیل‌های کلینتون نیز همان ایمیل‌هایی است که ‌لیکس سال گذشته در پاسخ به درخواست‌ها برای عمل به قانون آزادی اطلاعات در ارتباط با افشای استفاده کلینتون - وزیر خارجه وقت آمریکا- از یک سرور شخصی برای انجام ارتباطات رسمی‌اش منتشر کرد و از قضا برخی از آنها به مکاتبات مشاوران و معاونان وزیر خارجه پیشین آمریکا درباره شهرام امیری مربوط می‌شد.

خبرگزاری آسوشیتدپرس به دو ایمیل که سال گذشته برملا شدند، اشاره کرده است؛ در یکی از آنها ریچار مورنینگ‌ستار، معاون کلینتون در امور انرژی در اوراسیا، برای او نوشته بود: «ما یک مسئله دیپلماتیک، «روان‌شناسی»، داریم. نه یک مسئله قانونی. دوست ما باید اجازه خروج داشته باشد. آدم ما در هر حال حاضر قادر نیست کاری انجام دهد. اگر او می‌خواهد خارج شود، بشود».

ایمیل دوم را نیز جیک سالیوان، دیگر مقام‌ وقت در وزارت خارجه نوشته و گفته بود: «او به دفتر حفاظت از منافع کشورش رفته، چون از زمانی که طول کشیده تا مراتب خروجش فراهم شود، راضی نیست... این موضوع می‌تواند در ۲۴ ساعت آینده به انتشار خبرهای مشکل‌ساز بینجامد». اکنون رقیب جمهوری‌خواه هیلاری کلینتون در حالی سعی دارد با اشاره به این ایمیل‌ها و اعدام شهرام امیری از نامزد حزب دموکرات پیشی بگیرد که کمپین انتخاباتی کلینتون حتی قبل از انتشار پیام توییتری او و در پاسخ به اظهارات سناتور تام کاتن، بیانیه‌ای منتشر و در آن تأکید کرده بود: «نامزد حزب جمهوری‌خواه از این لفاظی‌های بسیار بد برای حمله به کلینتون استفاده و اتهامات نامعقول و بی‌معنی را مطرح می‌کند». جسی لریچ، سخنگوی کارزار کلینتون به روزنامه واشنگتن‌پست گفته است این اتهام‌ها، مانند دیگر موارد، ناشی از «علاقه کارزار ترامپ به طرح تئوری توطئه» است.

این در حالی است که سناتور تام کاتن از حزب جمهوری‌خواه، در شبکه سی‌بی‌اس به دو ایمیل ردوبدل‌شده میان کلینتون و معاونان او اشاره کرده و گفته بود: «این نشان‌دهنده نهایت بی‌احتیاطی او در استفاده از سرور شخصی خود برای نگهداری از ایمیل‌های محرمانه است».

داستان پرماجرای شهرام امیری

گفتنی است هیلاری کلینتون همان زمان که ماجرای امیری تازه اتفاق افتاده و او وزیر بود- تیر ماه ١٣٨٩- نیز گفته بود: «آزادانه به آمریکا سفر کرده و آزاد است که از آمریکا بازگردد». به گفته هیلاری کلینتون، امیری به‌تنهایی تصمیم گرفته بود که به آمریکا سفر کند و به‌تنهایی تصمیم گرفت که بازگردد. علاوه بر او فیلیپ کراولی، سخنگوی وقت وزارت خارجه آمریکا نیز گفته بود: «شهرام امیری به میل خود به اینجا آمده و طبعا آزاد است به ایران بازگردد».

این در حالی است که محمود احمدی‌نژاد رئیس‌جمهور وقت ایران و برخی دیگر از مسئولان همچون علی‌اکبر صالحی و رامین مهمان‌پرست می‌گفتند که او به سفر حج رفته و از سوی ریاض به واشنگتن تحویل داده شده است. به عبارت دیگر سناریوی ربوده‌شدن او مطرح بود و استقبالی که هنگام بازگشتش به کشور از او شد، نیز همین سناریو را تأیید می‌کرد. بااین‌حال اکنون او اعدام شده و محسنی‌اژه‌ای سخنگوی قوه ‌قضائیه در نشست خبری خود با تأیید خبر اعدام او گفت: «این فرد با دسترسی‌هایی که داشته است به دشمن ما یعنی آمریکا وصل شده بود و اطلاعات سری و حیاتی کشور را در اختیار آنها قرار می‌داد».

در همین میان که آمریکایی‌ها می‌گفتند او به میل خودش آمده و هر وقت بخواهد برمی‌گردد و ایران می‌گفت آنها شهرام امیری را ربوده‌اند، برخی از رسانه‌ها در آمریکا از پناهنده‌شدن او به آمریکا می‌نوشتند. برای مثال شبکه «ای‌بی‌سی» آمریکا در فروردین سال ١٣٨٩ نوشته بود که امیری، دانشمند سازمان انرژی اتمی بوده که به آمریکا پناهنده شده است.

واشنگتن‌پست نیز در همان روزی که امیری آمریکا را ترک کرد تا از طریق قطر به ایران بازگردد
 - ۲۳ تیر ۱۳۸۹- از پرداخت پنج‌ میلیون دلار از طرف سازمان سیا به او خبر داد.

روایت خود امیری که بعد از بازگشت به ایران ارائه کرد مبنی بر این بود که پیشنهادات مالی مذکور را نپذیرفته است. او به ایرنا گفته بود: «پیشنهادات مالی مقامات آمریکایی را نپذیرفته و با وجود فشار، با آنان همکاری نکردم». او همچنین در گفت‌وگوی ویژه خبری شبکه دو سیما حاضر شد و وضعیتش در آمریکا را شرح داد.

ایمیل‌ها محرمانه نبود

همان زمان برخی رسانه‌ها مدعی شدند امیری مدتی پس از ورود به ایران بازداشت و پس از ۲۰ ماه، در خرداد ۱۳۹۱ به ۱۰ سال زندان و پنج سال تبعید به شهرستان خاش محکوم شد. فصل آخر داستان پرابهام شهرام امیری، به آنجا رسید که سخنگوی قوه ‌قضائیه تأیید کرد او اطلاعات حیاتی را به آمریکا می‌داده است؛ بنابراین ماجرا در این کشور به یک جدل انتخاباتی تبدیل شده؛ اما به همین‌جا ختم نمی‌شود و حتی وزارت امور خارجه آمریکا نیز دراین‌باره اظهارنظر کرده است.

 الیزابت ترودو، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا، در پاسخ به خبرنگاران درباره آن دو ایمیل کلینتون توضیح داده و گفته است: «موضوع امیری چیزی نبود که هنگامی که وزارت خارجه ایمیل‌ها را علنی کرد، به افکار عمومی راه پیدا کرده باشد». او همچنین گفته است: «هیچ‌یک از ایمیل‌های مربوط به شهرام امیری محرمانه نبودند». ناگفته نماند سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا در پی تأیید خبر اعدام شهرام امیری، بدون آنکه اشاره مستقیمی به این پرونده خاص بکند، از ایران خواست به اصول حقوق‌ بشر و قضاوت منصفانه احترام بگذارد.

 او گفته بود «من نمی‌توانم درباره آیین دادرسی در پرونده‌ای مشخص مطلبی را بیان کنم. همان‌طور که می‌دانید، وقتی این شخص تصمیم به بازگشت به ایران گرفت، ما به وضوح در این مورد صحبت کرده بودیم».

آمریکایی‌ها در حالی می‌کوشند، اعدام امیری را به مسئله حقوق ‌بشر که همواره ازجمله مسائل مورد اختلاف ایران و غرب بوده است، گره بزنند که محسنی‌اژه‌ای بلافاصله بعد از اعلام اعدام او، با بیان اینکه این فرد طبق قانون و با حضور وکیلش محاکمه شده است، توضیح داد: «حکم بدوی صادر شد؛ اما بنا به اعتراض صورت‌گرفته، به دیوان‌عالی کشور رفت و از آنجایی که دیوان‌عالی نسبت به جرم جاسوسی حکم اعدام یا ۱۰ سال حبس را صادر می‌کند، این پرونده نیز با وسواس رسیدگی و در نهایت حکم اعدام صادر شد».